Ole Schou had in 1981 een droom over bevroren sperma. Nu stuurt hij met zijn bedrijf Cryos International donorsperma naar ruim 80 landen.
Bij het Deense Cryos International werken ongeveer 70 mensen, het bedrijf biedt donorsperma aan van meer dan 500 anonieme en niet-anonieme donoren.
Per jaar worden er zo’n 2.000 baby’s verwekt met hulp van Cryos, en claimt het bedrijf daarmee de grootste spermabank ter wereld te zijn .
Financiële details over de omzet of winst geeft het bedrijf niet. Maar volgens CNN Money krijgen donoren bij Cryos 100 tot 500 Deense kronen per donatie, omgerekend 13 tot 67 euro. Het sperma wordt vervolgens verkocht voor prijzen tussen de 40 en 1.000 euro, afhankelijk van de kwaliteit. Daar moet dus wel een aardige winstmarge op zitten.
Bevroren droom
Hoeveel sperma het bedrijf doorgaans in voorraad heeft wil Schou niet zeggen in een gesprek met Business Insider, maar het zou om ongeveer honderd liter sperma gaan. Stel je dat maar eens voor.
Vijfendertig jaar geleden was Schou een gewone student bedrijfskunde in de Deense stad Aarhus, toen hij naar eigen zeggen een droom kreeg over bevroren sperma.
“Ik vond het zelf ook een wat vreemde droom”, geeft hij toe. Maar het had wel tot gevolg dat hij naar de bibliotheek ging om te kijken wat voor literatuur er eigenlijk was over het invriezen van sperma. Wat volgde was een drie jaar lange zelfstudie naar sperma. “Ik kan niet uitleggen waarom, maar raakte totaal geobsedeerd. Ik denk dat er weinig mensen zijn die zoveel weten over sperma als ik.”
Het goede idee op het goede moment
Schou rondde zijn studie af met een rapport van 400 pagina's lang, over het invriezen van sperma. De ene helft ging over het klinische aspect, het andere deel ging over de zakelijke kant.
Een paar jaar later, in 1987, richtte Schou zijn spermabank op.
Sperma was destijds nog niet zo’n grote business. Het is al sinds de jaren '50 van de 20ste eeuw mogelijk om sperma in te vriezen, maar veel gebeurde er in die tijd nog niet. Dat veranderde snel in de late jaren '80.
Door de opkomst van HIV in de jaren ‘80 werd het invriezen van sperma opeens een stuk belangrijker, omdat bleek dat er het beste getest kan worden op HIV als het sperma zes maanden ingevroren in quarantaine ligt. Plotseling was er een goede reden om sperma in te vriezen.
Onderzoek naar vruchtbaarheid begon toen ook een steeds belangrijkere rol te spelen in de samenleving, vertelt Schou. “Ik had het goede idee op het goede moment”, aldus de Deen.
In eerste instantie leverde het bedrijf vooral aan heterokoppels waarvan de man vruchtbaarheidsproblemen had. Nu gaat de helft van het donorsperma naar alleenstaande vrouwen, en dat aandeel stijgt naar verwachting nog wel even.
Deense mannen
Maar het succes van het bedrijf kan niet alleen worden toegekend aan Schou en zijn droom over sperma. Hij heeft veel te danken aan de mannelijke bevolking van Denemarken.
Ook in andere landen bestaan spermabanken, maar bijna overal is er een tekort aan donoren. Alleen de VS en Denemarken hebben een overschot. Daarom komt ook bijna al het donorsperma in Europa uit Denemarken.
Dat heeft in bepaalde gevallen te maken met anonimiteit. In Nederland, bijvoorbeeld, is het niet mogelijk om anoniem sperma te doneren. Maar dat verklaart niet alles, want in bijvoorbeeld België kan dat wel, maar heeft men alsnog te maken met een tekort.
Volgens Schou heeft het iets te maken met de altruïstische instelling van de Denen. Bijna de helft van de spermadonoren is ook bloeddonor, blijkt uit onderzoek van het bedrijf zelf.
Daarnaast zijn er gewoon niet zoveel taboes in het Scandinavische land: “Sperma doneren is gewoon geen issue hier”.
